ASHRAE Standard 90.1 มาตรฐานด้านประสิทธิภาพพลังงานในอาคาร

บทความ: ASHRAE Standard 90.1 – มาตรฐานด้านประสิทธิภาพพลังงานในอาคาร

ดร.ศุภชัย  ปัญญาวีร์  อ. ปฏิญญา  จีระพรมงคล  อ. อภิวัฒน์  ปิดตะ
บริษัท เอ็นเนอร์ยี่ คอนเซอร์เวชั่น เทคโนโลยี่ จำกัด

ลงวันที่ 23 มิถุนายน 2568

                                                                                                                                                               

ASHRAE Standard 90.1 เป็นมาตรฐานสำคัญที่พัฒนาโดย American Society of Heating, Refrigerating, and Air-Conditioning Engineers (ASHRAE) ซึ่งกำหนดข้อกำหนดด้านประสิทธิภาพพลังงานขั้นต่ำสำหรับอาคารพาณิชย์ อาคารที่อยู่อาศัยสูง และอาคารอื่นๆ ที่ไม่ได้เป็นที่อยู่อาศัยทั่วไป มาตรฐานนี้มุ่งเน้นการลดการใช้พลังงานในอาคารโดยการกำหนดข้อกำหนดสำหรับระบบต่างๆ เช่น ระบบปรับอากาศ ระบบแสงสว่าง ระบบน้ำร้อน และโครงสร้างอาคาร

วัตถุประสงค์ของ ASHRAE Standard 90.1
1. ลดการใช้พลังงานในอาคาร:
       o    ช่วยลดการใช้พลังงานไฟฟ้าและเชื้อเพลิงฟอสซิลในอาคาร
2. สนับสนุนการออกแบบอาคารประหยัดพลังงาน:
       o    เป็นแนวทางสำหรับวิศวกร สถาปนิก และผู้พัฒนาอาคารในการออกแบบอาคารที่มีประสิทธิภาพ
3. ส่งเสริมความยั่งยืน:
       o    ลดผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อมจากการใช้พลังงานในอาคาร

ขอบเขตของ ASHRAE Standard 90.1
มาตรฐานนี้ครอบคลุมระบบและองค์ประกอบต่างๆ ของอาคาร เช่น :
1. ระบบเปลือกอาคาร (Building Envelope):
       o    กำหนดข้อกำหนดเรื่องฉนวนกันความร้อน หน้าต่าง ประตู และหลังคา เพื่อป้องกันการสูญเสียพลังงาน
2. ระบบปรับอากาศและระบายอากาศ (HVAC):
       o    กำหนดข้อกำหนดด้านประสิทธิภาพพลังงานสำหรับเครื่องปรับอากาศ ระบบระบายอากาศ และระบบทำความร้อน
3. ระบบแสงสว่าง (Lighting Systems):
       o    กำหนดข้อกำหนดด้านประสิทธิภาพพลังงานสำหรับระบบแสงสว่างทั้งภายในและภายนอกอาคาร รวมถึงการใช้เซ็นเซอร์และระบบควบคุมแสง
4. ระบบน้ำร้อน (Service Water Heating):
       o    กำหนดประสิทธิภาพขั้นต่ำสำหรับระบบทำน้ำร้อน เช่น เครื่องทำน้ำร้อนพลังงานไฟฟ้าและแก๊ส
5. ระบบควบคุมพลังงาน (Power and Electrical Systems):
       o    ส่งเสริมการติดตั้งระบบควบคุมและการตรวจสอบการใช้พลังงานในอาคาร
6. ระบบพลังงานหมุนเวียน (Renewable Energy):
       o    สนับสนุนการใช้พลังงานหมุนเวียน เช่น โซลาร์เซลล์ หรือพลังงานลม

การอัปเดตมาตรฐาน ASHRAE Standard 90.1
ASHRAE 90.1 มีการอัปเดตเป็นระยะเพื่อให้สอดคล้องกับเทคโนโลยีและนวัตกรรมใหม่ ๆ ด้านพลังงาน การปรับปรุงที่สำคัญในแต่ละฉบับรวมถึง :
1. ประสิทธิภาพพลังงานที่เข้มงวดมากขึ้น : เช่น ข้อกำหนดที่สูงขึ้นสำหรับค่าฉนวนกันความร้อนหรือประสิทธิภาพของอุปกรณ์
2. การบูรณาการเทคโนโลยีอัจฉริยะ : เช่น การสนับสนุนการใช้ระบบควบคุมอัตโนมัติสำหรับแสงสว่างและระบบ HVAC
3. ข้อกำหนดด้านพลังงานหมุนเวียน : สนับสนุนการเพิ่มสัดส่วนของพลังงานจากแหล่งพลังงานหมุนเวียน
4. แนวทางการวิเคราะห์พลังงาน : เพิ่มเครื่องมือและวิธีการวิเคราะห์เพื่อช่วยวิศวกรและสถาปนิกในการออกแบบอาคารประหยัดพลังงาน

ตัวชี้วัดประสิทธิภาพใน ASHRAE Standard 90.1
1. ค่าประสิทธิภาพพลังงานของระบบปรับอากาศ (EER, SEER, COP) : กำหนดประสิทธิภาพขั้นต่ำสำหรับระบบ HVAC
2. ค่าประสิทธิภาพพลังงานของระบบแสงสว่าง (Lighting Power Density - LPD) : จำกัดการใช้พลังงานของระบบแสงสว่างในพื้นที่ต่าง ๆ
3. ค่าการนำความร้อน (U-value) และค่าการสะท้อนความร้อน (Solar Heat Gain Coefficient - SHGC) : กำหนดประสิทธิภาพของหน้าต่างและวัสดุเปลือกอาคาร
4. การวิเคราะห์พลังงานรวมอาคาร (Energy Simulation) : ใช้ซอฟต์แวร์เพื่อจำลองและวิเคราะห์การใช้พลังงานรวมของอาคาร

ตัวอย่างการใช้งานจริงของ ASHRAE Standard 90.1

กรณีศึกษา:

• โครงการอาคารสำนักงานขนาดใหญ่:
   o   ปรับปรุงระบบแสงสว่างโดยใช้หลอดไฟ LED และเซ็นเซอร์ตรวจจับการเคลื่อนไหว
   o   เปลี่ยนระบบปรับอากาศเป็น VRF ที่มี COP สูง
   o   ผลลัพธ์: ลดการใช้พลังงานลงได้กว่า 30% เมื่อเทียบกับอาคารที่ไม่ได้ใช้มาตรฐาน

ประโยชน์ของการนำ ASHRAE Standard 90.1 ไปใช้
1. ลดต้นทุนการใช้พลังงาน:
      o    ลดค่าไฟฟ้าและค่าใช้จ่ายในการดำเนินงาน
2. เพิ่มมูลค่าอาคาร:
      o    อาคารที่ออกแบบตามมาตรฐานมีคุณค่ามากขึ้นในตลาดอสังหาริมทรัพย์
3. ปฏิบัติตามกฎหมายและมาตรฐาน:
      o    หลายประเทศใช้ ASHRAE 90.1 เป็นเกณฑ์สำหรับการออกใบอนุญาตอาคาร
4. สนับสนุนความยั่งยืน:
      o    ลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกและผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม
5. เพิ่มประสิทธิภาพการทำงานในอาคาร:
      o    สภาพแวดล้อมที่ดีขึ้นช่วยเพิ่มคุณภาพชีวิตและประสิทธิภาพของผู้ใช้อาคาร

สรุป
ASHRAE Standard 90.1 เป็นมาตรฐานสำคัญที่ช่วยให้การออกแบบและดำเนินงานอาคารมีประสิทธิภาพพลังงานสูง ลดการใช้ทรัพยากร และสนับสนุนความยั่งยืน การปฏิบัติตามมาตรฐานนี้ไม่เพียงช่วยลดต้นทุนพลังงานในระยะยาว แต่ยังช่วยเพิ่มคุณค่าและความน่าเชื่อถือของอาคารในตลาดอสังหาริมทรัพย์อีกด้วย 

อ่านต่อได้ที่นี่