ISO 16890 มาตรฐานการทดสอบและการจัดหมวดหมู่กรองอากาศ

บทความ: ISO 16890 – มาตรฐานการทดสอบและการจัดหมวดหมู่กรองอากาศ

ดร.ศุภชัย  ปัญญาวีร์  อ. ปฏิญญา  จีระพรมงคล  อ. ยศพัทธ์  ธนพงศ์พศิน

บริษัท เอ็นเนอร์ยี่ คอนเซอร์เวชั่น เทคโนโลยี่ จำกัด

ลงวันที่ 26 มิถุนายน 2568

                                                                                                                                                              

ISO 16890 เป็นมาตรฐานสากลสำหรับการทดสอบและจัดหมวดหมู่ฟิลเตอร์กรองอากาศ (Air Filters) ในระบบระบายอากาศและปรับอากาศ มาตรฐานนี้ถูกพัฒนาขึ้นเพื่อแทนที่มาตรฐานเก่า เช่น EN 779 โดยมุ่งเน้นการให้ข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับประสิทธิภาพการกรองฝุ่นละอองขนาดเล็ก (Particulate Matter - PM) ซึ่งเป็นตัวบ่งชี้สำคัญในการประเมินคุณภาพอากาศ

วัตถุประสงค์ของ ISO 16890

1. เพิ่มความโปร่งใสในการประเมินฟิลเตอร์:

• ระบุประสิทธิภาพการกรองฝุ่นละอองในช่วงขนาดต่าง ๆ (PM1, PM2.5, และ PM10)
  

2. ส่งเสริมการเลือกฟิลเตอร์ที่เหมาะสมกับการใช้งาน:

• ให้ข้อมูลที่ตรงกับความต้องการด้านคุณภาพอากาศในแต่ละพื้นที่
  

3. สนับสนุนการปรับปรุงคุณภาพอากาศ:

• ช่วยลดความเสี่ยงด้านสุขภาพจากฝุ่นละอองขนาดเล็ก

4. สร้างมาตรฐานสากลที่ยอมรับทั่วโลก:

• ลดความซับซ้อนของมาตรฐานระดับภูมิภาค เช่น EN 779 ในยุโรป หรือ ASHRAE 52.2 ในอเมริกา

ขอบเขตของ ISO 16890

1. ประเภทของฟิลเตอร์ที่ครอบคลุม:

• ฟิลเตอร์สำหรับระบบระบายอากาศและปรับอากาศในอาคาร เช่น โรงพยาบาล โรงงาน และสำนักงาน

2. การวัดประสิทธิภาพการกรอง:

• ประสิทธิภาพในการกรองอนุภาคขนาด PM1 (น้อยกว่า 1 ไมครอน), PM2.5 (น้อยกว่า 2.5 ไมครอน), และ PM10 (น้อยกว่า 10 ไมครอน)

3. การทดสอบในสภาพแวดล้อมจริง:

• การประเมินฟิลเตอร์ภายใต้เงื่อนไขที่ใกล้เคียงกับการใช้งานจริง

การจัดหมวดหมู่ของฟิลเตอร์ตาม ISO 16890

      ISO 16890 แบ่งฟิลเตอร์ออกเป็น 4 กลุ่มตามความสามารถในการกรองฝุ่นละออง:

1. ePM1:

• ฟิลเตอร์ที่สามารถดักจับอนุภาคขนาด PM1 ได้อย่างน้อย 50%
• เหมาะสำหรับการควบคุมอนุภาคขนาดเล็ก เช่น ไวรัส และมลพิษจากยานยนต์

2. ePM2.5:

• ฟิลเตอร์ที่สามารถดักจับอนุภาคขนาด PM2.5 ได้อย่างน้อย 50%
• ใช้ในพื้นที่ที่ต้องการลดฝุ่นละอองขนาดเล็กที่มาจากอุตสาหกรรมและยานยนต์

3. ePM10:

• ฟิลเตอร์ที่สามารถดักจับอนุภาคขนาด PM10 ได้อย่างน้อย 50%
• เหมาะสำหรับการควบคุมฝุ่นละอองขนาดใหญ่ เช่น ละอองเกสรและฝุ่นในอาคาร

4. Coarse:

• ฟิลเตอร์ที่มีความสามารถในการกรองฝุ่นละออง PM10 ต่ำกว่า 50%
• ใช้สำหรับการกรองขั้นต้นในระบบระบายอากาศ

ขั้นตอนการทดสอบตาม ISO 16890

1. การเตรียมฟิลเตอร์:

• ทำความสะอาดฟิลเตอร์ก่อนเริ่มการทดสอบเพื่อให้ได้ผลที่เป็นกลาง

2. การทดสอบประสิทธิภาพ:

• ทดสอบความสามารถในการดักจับฝุ่นละอองขนาดต่าง ๆ ภายใต้การไหลของอากาศที่กำหนด

3. การวิเคราะห์ข้อมูล:

• ประเมินประสิทธิภาพการกรองฝุ่นละออง PM1, PM2.5, และ PM10

4. การจัดหมวดหมู่:

• จัดหมวดหมู่ฟิลเตอร์ตามค่าประสิทธิภาพที่ได้จากการทดสอบ

ข้อดีของมาตรฐาน ISO 16890

1. ความแม่นยำในการประเมินคุณภาพ:

• ระบุความสามารถในการกรองฝุ่นละอองได้อย่างละเอียดในช่วงขนาดต่าง ๆ

2. เพิ่มประสิทธิภาพการเลือกฟิลเตอร์:

• ผู้ใช้งานสามารถเลือกฟิลเตอร์ที่เหมาะสมกับความต้องการด้านคุณภาพอากาศในแต่ละพื้นที่

3. ส่งเสริมสุขภาพและความปลอดภัย:

• ลดความเสี่ยงด้านสุขภาพจากการสัมผัสฝุ่นละอองขนาดเล็ก

4. มาตรฐานสากลที่ใช้ได้ทั่วโลก:

• ลดความซับซ้อนในการเปรียบเทียบฟิลเตอร์ระหว่างผู้ผลิตในภูมิภาคต่าง ๆ

ตัวอย่างการใช้งาน ISO 16890

      กรณีศึกษา:

1. โรงพยาบาล:

• ใช้ฟิลเตอร์ ePM1 ในระบบระบายอากาศของห้องปลอดเชื้อเพื่อลดการแพร่กระจายของไวรัสและแบคทีเรีย
• ผลลัพธ์: ลดความเสี่ยงการติดเชื้อในผู้ป่วยและบุคลากรทางการแพทย์

2. โรงงานอุตสาหกรรม:

• ใช้ฟิลเตอร์ ePM2.5 ในพื้นที่การผลิตที่มีฝุ่นละอองจากกระบวนการอุตสาหกรรม
• ผลลัพธ์: ลดฝุ่นในอากาศและเพิ่มความปลอดภัยในที่ทำงาน

3. อาคารสำนักงาน:

• ใช้ฟิลเตอร์ ePM10 ในระบบ HVAC เพื่อควบคุมฝุ่นและละอองเกสร
• ผลลัพธ์: เพิ่มคุณภาพอากาศและความพึงพอใจของพนักงาน

ความท้าทายของ ISO 16890

1. ต้นทุนฟิลเตอร์ที่สูงขึ้น:

• ฟิลเตอร์ที่มีประสิทธิภาพสูงอาจมีราคาสูงกว่า

2. การบำรุงรักษา:

• ฟิลเตอร์ที่มีความละเอียดสูงต้องการการเปลี่ยนและบำรุงรักษาอย่างสม่ำเสมอ

3. การเลือกฟิลเตอร์ที่เหมาะสม:

• ผู้ใช้งานต้องมีความเข้าใจในค่าประสิทธิภาพและเงื่อนไขการใช้งาน

สรุป

ISO 16890 เป็นมาตรฐานสำคัญที่ช่วยให้การประเมินและจัดหมวดหมู่ฟิลเตอร์กรองอากาศมีความแม่นยำและโปร่งใสมากขึ้น มาตรฐานนี้ช่วยให้ผู้ใช้งานสามารถเลือกฟิลเตอร์ที่เหมาะสมกับความต้องการด้านคุณภาพอากาศ และสนับสนุนการพัฒนาสุขภาพและความปลอดภัยในทุกพื้นที่ การปฏิบัติตามมาตรฐานนี้ยังช่วยลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและส่งเสริมความยั่งยืนในระยะยาว

อ่านต่อได้ที่นี่