Last updated: 30 ธ.ค. 2568 | 24 จำนวนผู้เข้าชม |
บทความ: การประหยัดพลังงานในหม้อไอน้ำเชื้อเพลิงเหลว (Energy Saving in Liquid Fuel Boilers)
ดร.ศุภชัย ปัญญาวีร์ อ.ธิปพล ช้างแย้ม อ.อภิวัฒน์ ปิดตะ
บริษัท เอ็นเนอร์ยี่ คอนเซอร์เวชั่น เทคโนโลยี่ จำกัด
ลงวันที่ 30 ธันวาคม 2568
หม้อไอน้ำ (Boilers) ที่ใช้เชื้อเพลิงเหลว เช่น น้ำมันเตา (Heavy Fuel Oil - HFO) น้ำมันดีเซล หรือน้ำมันไบโอดีเซล เป็นแหล่งพลังงานสำคัญในอุตสาหกรรมที่ต้องการไอน้ำสำหรับกระบวนการผลิต แม้ว่าเชื้อเพลิงเหลวจะเป็นเชื้อเพลิงที่มีความหนาแน่นพลังงานสูง แต่ต้นทุนการดำเนินงานยังคงเป็นปัจจัยสำคัญ การนำแนวทางและเทคโนโลยีประหยัดพลังงานมาปรับใช้สามารถช่วยลดการใช้พลังงาน เพิ่มประสิทธิภาพการทำงาน และลดค่าใช้จ่ายในระยะยาว
ปัจจัยที่ส่งผลต่อประสิทธิภาพของหม้อไอน้ำเชื้อเพลิงเหลว
1. คุณภาพของเชื้อเพลิง
o เชื้อเพลิงที่มีสิ่งสกปรกหรือมีค่าความร้อนต่ำส่งผลให้การเผาไหม้ไม่มีประสิทธิภาพ
2. การออกแบบหม้อไอน้ำ
o หม้อไอน้ำที่ออกแบบไม่เหมาะสมอาจทำให้เกิดการสูญเสียพลังงานผ่านปล่องควันหรือผนังหม้อไอน้ำ
3. การควบคุมการเผาไหม้
o อัตราส่วนอากาศและเชื้อเพลิงที่ไม่เหมาะสมทำให้เกิดการเผาไหม้ที่ไม่สมบูรณ์
4. การบำรุงรักษา
o ตะกรันหรือคราบเขม่าสะสมในหม้อไอน้ำทำให้ประสิทธิภาพการถ่ายเทความร้อนลดลง
5. การสูญเสียพลังงานในระบบท่อ
o การสูญเสียความร้อนในระบบท่อและไอน้ำเสีย (Steam Blowdown)
แนวทางการประหยัดพลังงานในหม้อไอน้ำเชื้อเพลิงเหลว
1. การปรับปรุงการเผาไหม้
ติดตั้ง Oxygen Trim System เพื่อควบคุมอัตราส่วนระหว่างอากาศและเชื้อเพลิงให้เหมาะสม
ใช้ Flue Gas Analyzer เพื่อตรวจสอบและปรับปรุงประสิทธิภาพการเผาไหม้
ติดตั้ง Low-NOx Burners เพื่อลดการปล่อยมลพิษและเพิ่มประสิทธิภาพการเผาไหม้
2. การเพิ่มประสิทธิภาพการถ่ายเทความร้อน
ติดตั้ง Economizer เพื่อดึงพลังงานความร้อนจากก๊าซไอเสียมาใช้ในการอุ่นน้ำป้อนหม้อไอน้ำ
ใช้ Air Preheater เพื่ออุ่นอากาศที่ป้อนเข้าสู่กระบวนการเผาไหม้
3. การลดการสูญเสียพลังงานในระบบ
ติดตั้ง Condensate Recovery System เพื่อดึงน้ำควบแน่นกลับมาใช้ในระบบ
ลดการสูญเสียความร้อนในระบบท่อด้วยการเพิ่ม ฉนวนกันความร้อน
4. การบำรุงรักษาเชิงป้องกัน
ทำความสะอาดท่อและผนังหม้อไอน้ำเพื่อลดการสะสมของตะกรันและเขม่า
ตรวจสอบและซ่อมแซมฉนวนกันความร้อนในระบบท่อ
5. การใช้เชื้อเพลิงที่เหมาะสม
เลือกเชื้อเพลิงที่มีค่าความร้อนสูงและผ่านการกรองเพื่อลดการปนเปื้อน
ผสมไบโอดีเซลในเชื้อเพลิงเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการเผาไหม้และลดมลพิษ
6. การติดตั้งระบบควบคุมอัตโนมัติ
ใช้ Boiler Management System (BMS) เพื่อควบคุมการทำงานของหม้อไอน้ำแบบเรียลไทม์
ตรวจสอบการใช้พลังงานและปรับปรุงประสิทธิภาพแบบอัตโนมัติ
7. การปรับแต่งหัวฉีดเชื้อเพลิง (Fuel Atomization)
ใช้หัวฉีดที่ออกแบบมาให้มีการกระจายเชื้อเพลิงที่ละเอียดขึ้น เพื่อเพิ่มพื้นที่สัมผัสระหว่างอากาศและเชื้อเพลิง
8. การกักเก็บพลังงานสำรอง
ติดตั้ง Thermal Storage Tank เพื่อเก็บพลังงานส่วนเกินและนำกลับมาใช้ในช่วงเวลาที่มีความต้องการสูง
ตัวอย่างการประหยัดพลังงานในหม้อไอน้ำเชื้อเพลิงเหลว
กรณีศึกษา
โรงงานใช้หม้อไอน้ำขนาด 5 ตัน ที่ใช้เชื้อเพลิงน้ำมันเตา
ติดตั้ง Economizer และ Air Preheater ลดการใช้เชื้อเพลิงได้ 10%
ลดการใช้น้ำมันเตาจาก 500 ลิตรต่อชั่วโมง เหลือ 450 ลิตรต่อชั่วโมง
ประหยัดค่าใช้จ่ายเชื้อเพลิงประมาณ 360,000 บาทต่อปี (คำนวณจากราคาน้ำมันเตา 30 บาทต่อลิตร)
ประโยชน์ของการประหยัดพลังงานในหม้อไอน้ำเชื้อเพลิงเหลว
1. ลดต้นทุนการดำเนินงาน
o ลดค่าใช้จ่ายด้านเชื้อเพลิงและการบำรุงรักษา
2. เพิ่มประสิทธิภาพการผลิต
o ระบบที่มีประสิทธิภาพช่วยลดการหยุดชะงักและเพิ่มความเสถียร
3. ลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม
o ลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก (CO2) และมลพิษทางอากาศ เช่น SO2 และ NOx
4. ยืดอายุการใช้งานของหม้อไอน้ำ
o ลดการสึกหรอและความเสียหายของอุปกรณ์
5. ปฏิบัติตามกฎหมายด้านพลังงาน
o ช่วยให้องค์กรปฏิบัติตามมาตรฐานและข้อกำหนดด้านการอนุรักษ์พลังงาน
สรุป
การประหยัดพลังงานในหม้อไอน้ำเชื้อเพลิงเหลว เป็นการลงทุนที่ช่วยลดต้นทุนและเพิ่มความยั่งยืนของธุรกิจ ด้วยเทคโนโลยี เช่น การติดตั้ง Economizer, การปรับปรุงการเผาไหม้, และการใช้ Boiler Management System องค์กรสามารถเพิ่มประสิทธิภาพ ลดค่าใช้จ่ายด้านเชื้อเพลิง และลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมได้อย่างมีนัยสำคัญ
